Formaður á sögulegum tíma
Vigdís Ingólfsdóttir var formaður Hjúkrunarfélags Íslands 1991-1994
Tímabilið sem ég gegndi formennsku í Hjúkrunarfélagi Íslands var sögulegt. Þar sem hjúkrun er ein af grundvallarstoðum heilbrigðisþjónustunnar og þar með góðs þjóðfélags, tók ég glöð þeirri áskorun að gefa kost á mér sem formaður félagsins með það að markmiði að reyna til hlítar að vinna að sameiningu hjúkrunarfræðinga í eitt fag- og stéttarfélag. Þetta var árið 1991 og þá hafði Hjúkrunarfélag Íslands og Félag háskólamenntaðra hjúkrunarfræðinga reynt í um 14 ár að vinna að því markmiði. Mörgum þótti ég hafa meiri forsendur en margir aðrir að stýra þeirri vinnu af hálfu félagsins þar sem ég hafði bæði lokið þriggja ára námi frá Hjúkrunarskóla Íslands og fjögurra ára námi í hjúkrunarfræði frá Háskóla Íslands.
Bakgrunnur minn, viðhorf mitt og framtíðarsýn um hlutverk hjúkrunar í samfélaginu tel ég að hafi haft úrslitaáhrif varðandi það að mér var treyst til að hafa yfirumsjón með þessari vinnu. Verkefnið var stórt og væntingarnar miklar því margir töldu að ef þetta tækist ekki við þessar aðstæður væri rétt að leggja þessa vinnu á ís. Erfið ár voru að baki þar sem deilur voru um áherslur í hjúkrunarmenntun en enn var einhver ágreiningur um hvernig menntun hjúkrunarfræðinga skyldi metin til launa og ýmissa starfsréttinda. Ég fann frá fyrsta degi að ég naut mjög mikils trausts félagsmanna í báðum hjúkrunarfélögunum.
Málefnavinna tengd stofnun nýs félags hjúkrunarfræðinga var meginmarkmiðið og inntakið í verkefnum mínum en alls ekki eina viðfangsefnið. Verkefnum fjölmenns fag- og stéttarfélags varð að vinna að samhliða. Það varð að vinna þau verkefni vel því að öðrum kosti hefði það getað haft mikil áhrif á skrefin að stofnun nýs félags. Þau verkefni tengdust meðal annars sýnileika starfa hjúkrunarfræðinga og sjálfstæði starfa þeirra, kjaramálum og vinnuaðstæðum, niðurskurði á fjárveitingum til heilbrigðisstofnana, menntunarmálum hjúkrunarfræðinga, samskiptum við önnur stéttarfélög innan heilbrigðisþjónustunnar, samskiptum við stjórnvöld og erlend hjúkrunarfélög, útgáfu hjúkrunarfræðingatals og tímarits félagsins auk margþættra verkefna sem tengdust störfum einstakra hjúkrunarfræðinga.
Verkefnin sem tengdust stofnun nýs hjúkrunarfélags voru ýmiss konar málefnavinna en einnig ásýnd og skipulag. Þar var áhersla lögð á virðingu fyrir öllum félagsmönnum úr hvoru félagi fyrir sig. Allir urðu að finna sig í nýju fag- og stéttarfélagi. Sem dæmi um verkefnin má nefna stefnu, sýn og hlutverk félagsins, ný lög, nýjar siðareglur, nafn félagsins, húsnæðismál og staðsetningu félagsins, starfsmenn félagsins, skipulag svo sem stjórn, nefndir, fagdeildir og þátttöku í erlendu samstarfi. Afstöðu varð að taka til merkis sem ætti að einkenna nýja félagið. Það er broslegt til þess að hugsa að oft og tíðum virtist það vera aðalágreiningsmálið.
Einu stóru verkefni var unnt að ljúka nokkrum mánuðum áður en nýtt félag hjúkrunarfræðinga var stofnað. Það var nýtt fagtímarit hjúkrunarfræðinga þar sem mörkuð var ný ritstjórnarstefna og fulltrúar beggja hjúkrunarfélaganna áttu sæti í ritstjórn.
Formennska í Hjúkrunarfélagi Íslands þetta tímabil fól í sér gífurlega mikla vinnu en tilfinning mín er sú að það hafi alltaf verið gaman. Það var unnið mjög málefnalega að hverju verkefni. Við aðstæður sem þessar skapaðist drifkraftur þar sem allir voru reiðubúnir að leggja sitt af mörkum. Þar reyndi á þrautseigju og samtakamátt hjúkrunarfræðinga og alltaf ríkti samhugur, traust og virðing meðal þeirra sem komu að vinnunni hvers eðlis sem hún var. Mikil áhersla var síðan lögð á að kynna allar þessar hugmyndir og málefnavinnu fyrir félagsmönnum um land allt. Í allsherjaratkvæðagreiðslu sem fram fór haustið 1993, meðal allra félagsmanna í báðum hjúkrunarfélögunum, svöruðu yfir 95% þeirra sem afstöðu tóku því játandi að Hjúkrunarfélag Íslands og Félag háskólamenntara hjúkrunarfræðinga skyldu lögð niður og Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga stofnað 15. janúar 1994.
Saga hjúkrunar á Íslandi er saga framfara og stórstígra skrefa til að sinna sem best hjúkrunarþörfum einstaklinga á hverjum tíma. Stofnun Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga 15. janúar 1994 er eitt þeirra stóru skrefa.
Og það er enn vor í lofti …