Heimsborgari með búsetu í þremur löndum
Björk Bragadóttir vissi alveg hvað hún var að fara út í þegar hún skráði sig í hjúkrun, enda „hjúkkubarn“ af Landakoti, eins og hún orðar það. „Faðir minn, lögfræðingurinn, sagði alltaf að ég ætti heima í hjúkrun því þá hefði ég tækifæri til að starfa á alþjóðlegum vettvangi. Hann þekkti stelpuna sína sjáðu til, vissi nefnilega að það væri ekki vottur af sveitarómantík í henni og að hún þrifist ekki nema í stórborgum með háhýsum og milljónir manna í kringum sig,“ segir Björk, en hún og fjölskylda hennar halda heimili í þremur löndum.
„Ég myndi segja að mitt aðalstarf væri framkvæmdastjórastaðan sem ég hef á mínu heimili,“ segir Björk, en hún vinnur bæði á Landspítala og á Chelsea Westminster Hospital í London (CHW). Auk þess að eiga heimili í þremur löndum ferðast fjölskyldan mjög mikið, stundar hjólreiðar í ölpunum á sumrin og skíðar í sömu fjöllum á veturnar. „Þetta hefur þurft ákveðið utanumhald og þar sem lífi okkar allra fylgja mikil ferðalög og endalausar flugbókanir þá finnst mér ég nú stundum reka hér ferðaskrifstofu. En ég kynni mig fyrst og fremst sem móður og eiginkonu til leiks, en já, ég er líka hjúkrunarfræðingur.“
Með nunnunum á Landakoti
Hugur Bjarkar stefndi á að vinna með fólki og afla sér þekkingar hvernig best væri að bregðast við í veikindum og við slysum. „Mér fannst ég alltaf svo örugg að eiga mömmu sem hjúkrunarfræðing,“ en móðir hennar vann á Landakoti. Björk rifjar upp hve nunnurnar á Landakoti komu á móts við hjúkrunarfræðinga sem þar unnu. „Ég var ekki bara á leikskólanum á bak við Landakot allra fyrstu árin heldur vorum við nokkur sem höfðum þar aðsetur meðan við vorum í barnaskóla. Við fengum að vera partur af Landakots-samfélaginu fram eftir aldri, fylgja með og styðja yngri systkini okkar á leikskólanum til að tryggja að við værum ekki ein heima meðan mæður okkar voru á vakt.“ Björk segir að krakkarnir hafi fengið ákveðin hlutverk hjá nunnunum sem fólust í skutli og hlaupaferðum um spítalann. „Fyrir vikið þekktum við hvern krók og kima. Ég finn enn lyktina í eldhúsinu hjá nunnunum og fannst spennandi að fá að sækja eitthvað úr trölla-ísskápnum eða fylgja matarvögnunum um spítalann. Eldhúsið á Landakoti var bara samfélag út af fyrir sig. Pottarnir voru risastórir og sumar nunnurnar voru á litlum stólum eða tröppum til að ná uppí þá með sleif, enda mis-hávaxnar. Toppurinn var þó þegar þær skutluðu manni útí Melaskóla á rúgbrauðinu.“
Björk vann sem gangastúlka á sumrin frá 15 ára aldri, fyrst á Hrafnistu en líka á sjúkrahúsi í Kaupmannahöfn, stundaði enskunám í Colorado og ferðaðist um heiminn. Hún hóf svo nám í hjúkrun árið 1989, fann sér eiginmann það sama ár, og byrjaði á Borgarspítalanum sem hjúkrunarnemi. „Það má með sanni segja að stórar ákvarðanir hafi verið teknar það haustið,“ segir hún.
Með bæði breskt ríkisfang og hjúkrunarleyfi
Björk, sem er 53 ára, er gift Kolbeini Arinbjarnarsyni verkfræðingi og eiga þau tvo syni sem fæddir eru 1993 og 1996. Þeir eru báðir í verkfræðinámi í London, annar í meistaranámi og hinn í doktorsnámi. Þau hjónin eru bæði fædd og uppalin í Reykjavík en hafa búið í London meira og minna frá 2005. „Eiginmaðurinn hefur alla tíð verið tengdur rekstri í flugheiminum og verið á stöðugum ferðalögum um heiminn sem reyndu alveg á þegar strákarnir voru yngri. Þá kom sér vel að vera í vaktavinnu og geta stýrt vöktum eftir hans vinnu,“ segir hún. „Við sáum að það myndi henta okkur miklu betur að búa í London bæði af því að þaðan er einfaldara að ferðast en frá Íslandi og strákarnir kæmust í alþjóðlega skóla sem skipti okkur miklu máli. Við ætluðum að prófa þetta í eitt eða tvö misseri 2005 en hér erum við enn og meira að segja orðnir breskir ríkisborgarar.“ Þau hjónin una sér mjög vel í London, eiga vini úr öllum heimshornum, enda er London mikill suðupottur ólíkra menningarheima. „Ég er bókstaflega háð þessari borg og fæ fráhvarfseinkenni ef ég er of lengi í burtu.“
Forréttindi að vinna á svona vel reknu sjúkrahúsi
Í kjölfar þess að Björk fékk breskt hjúkrunarleyfi sótti hún um á slysa- og bráðamóttökunni á CWH sem er í göngufjarlægð frá heimili fjölskyldunnar. Hún segir umsóknarferlið um hjúkrunarleyfið hafa verið bæði langt og flókið og til að viðhalda leyfinu þurfi allir hjúkrunarfræðingar að skila inn að lágmarki 450 vinnustundum yfir 3ja ára tímabil, 45 klst námi sem tengist hjúkrun, auk þess að sækja námskeið og ráðstefnur. Þetta finnst mér mjög gott fyrirkomulag og til eftirbreytni.
Í London er gríðarlegur fjöldi sjúkrahúsa og flest eru sérhæfð. Það er alveg keppni á milli sjúkrahúsa enda upplýsingar birtar opinberlega um þjónustu þeirra, biðtíma, smithættu, hreinlæti o.fl. CHW skorar hátt, og er bæði nýtískulegt og vinsælt sjúkrahús. Björk segir það forréttindi að vinna á svona vel reknu sjúkrahúsi en á því eru bæði einka- og ríkisreknar einingar. Hún segir margt ólíkt með námi og starfi hjúkrunarfræðinga á milli landanna. Það er meiri agi á Bretlandi sem hún telur vera kost, en þar er líka mikil stéttaskipting og flestar vaktir langar eða 12 og ½ klst segir hún. „Það hefur verið mjög lærdómsríkt en að sama skapi ögrandi að vinna hér. Að búa við hryðjuverkaógn alla daga gerir það að verkum að íbúar, stofnanir og sjúkrahús eru við öllu búin,“ segir hún. Fyrir tveimur árum síðan voru fjórar hryðjuverkaárásir og Grenfell bruninn á stuttu tímabili sem að sögn Bjarkar reyndu mikið á borgarbúa. „Það var ótrúleg reynsla að taka á móti þolendum úr brunanum, jafnvel mörgum vikum eftir atburðinn.“
„Það hefur verið haft á orði að ég hljóti að vera hamingjusamasti starfsmaður Landspítala þegar ég mæti á vakt því maður kann svo miklu betur að meta hlutina eftir að hafa verið í burtu“
„Ég er svo lánsöm að hafa tækifæri til að vera í tímavinnustarfi á báðum spítölunum. Ég fer til Íslands og tek skorpur á Landspítala til að halda mér við íslensku rútínuna, fylgjast með nýjum ferlum og halda tengslum við starfsfólkið. Mér hefur þótt undurvænt um þá stofnun frá fyrsta degi. Það hefur verið haft á orði að ég hljóti að vera hamingjusamasti starfsmaður Landspítala þegar ég mæti á vakt því maður kann svo miklu betur að meta hlutina eftir að hafa verið í burtu. Bara að sækja sér grænmetissamloku og vanilluskyr niður í eldhús er næg ástæða til að koma á vakt. Ég hefði ekki trúað því fyrir 20 árum síðan.“
Eftir að Björk hafði unnið í mörg ár á Landspítala, á hjarta- og lungnadeild, hágæslunni og bráðalyflækningadeild þá ákvað hún að verða sér út um frekari menntun. Hún lauk diplómanámi í lýðheilsuvísindum 2015 frá Háskóla Íslands. „Mér fannst svo spennandi þarna í lýðheilsunni að lesa allar þessar rannsóknir, enda smituð af mínum mönnum hér heima sem lesa greinar og rannsóknir alla daga. Það er líka svo auðvelt að stunda fjarnám að ég ákvað að halda áfram og lauk mastersgráðu í öldrunarfræðum en það er þverfaglegt nám þar sem maður hefur tækifæri á að taka námskeið úr öðrum deildum en alltaf þó með áherslu á eldri einstaklinga. Á þann hátt gat ég tengt fög úr næringarfræði og lýðheilsu saman við hjúkrunina. Þá tók ég líka námskeið í kennslufræðum til að læra að koma þessu öllu frá mér. Ég tengdi þessi þrjú svið við hjúkrunina því ég vildi vita hvernig ég og allir hinir sem eru orðnir fimmtugir ættum að haga lífi okkar ef við vildum eiga möguleika á að verða 115 ára.“
Gervigreind leysir ekki af hólmi störf hjúkrunarfræðinga
Að mati Bjarkar var það að gera hjúkrun að háskólafagi ein besta ákvörðun hjúkrunarsögunnar. „Stolt segi ég frá því að tengdapabbi minn, Arinbjörn Kolbeinsson, fyrrum yfirlæknir á Landspítala, var einn af forsvarsmönnum þess að koma náminu í háskóla en hann hafði langa reynslu af starfi sem sérfræðingur bæði í UK og USA og hefur þá gert sér grein fyrir mikilvægi þess að hjúkrunarstéttin væri vel menntuð. Í náinni framtíð mun gervigreind leysa af hólmi störf margra lækna en hjúkrunarstarfið er það sem mun seint detta út segir Björk, og bætir við: „Við verðum að hlúa að hjúkrunarfræðinni og sýna heiminum að þetta er alvöru fag, en ekki sætt húsmæðradútl sem allir geta tekið upp sísvona!“